Yusuf Karacan'ın IB Edebiyat portfolyosu

     Kültür, Latince kökenli "toprağı ekim için hazırlamak, ekip biçmek" anlamlarına gelen cultura kelimesinden Fransızca yoluyla Türkçe'ye geçmiş bir kelimedir. Bir toplumun kimliğini oluşturan gelenek-görenekler, dil, ahlak anlayışı, sanat ve düşünüş tarzı gibi pek çok etkenin bir araya gelmesiyle oluşmuş kolektif bilgiyi ifade eden bir kavram olarak Türkçe'ye geçmiştir.  Üst Kültür: Yüksek kültür de denen üst kültür, bir toplumun her kesimi tarafından bilinip benimsenmiş ortak kültür özellikleridir. Örnek; Suriye kültürü, İran kültürü, Türkiye kültürü vb. Alt Kültür: Belli bir topluluk tarafından benimsenmiş, ait olduğu üst kültürden belli özellikleri ile ayrılan, aynı zamanda bazı ortak özellikler de gösteren kültürdür. Geek, hiphop, hippi vb. Kültürleme: Toplumun kendi kültürünü yeni jenerasyonlara sosyalleşme yoluyla aktarması. Örnek; Fransa'da büyüyen birinin Fransız kültürüne, Arap yarımadasında büyüyen birinin Arap kültürüne aşina olması ve yaşayış biçiml

  İsmet Özel’in 1981 tarihinde yayınlanmış olan Ils Sont Eux şiiri, bir sistem eleştirisini figürler üzerinden sosyalist bir tonda konu almıştır. Özel, sistemin bireyler üzerinde kurduğu baskıyı okura göstermektedir. Şair, biçem olarak safir, bakır, cıva, göz ve dudak imgelerinden yararlanmakta, ele aldığı sistemin eleştirisini okura bu imgeler ve oluşturduğu sıkışmışlık atmosferi aracılığıyla sunmaktadır. Şiirde bireye baskı uygulayan sistem safir, bakır ve cıva imgeleriyle temsil edilmiştir. “Safir göz” “bakır dudak” “cıva damlası” tamlamaları halinde sistemi temsil eden bu üç imgenin ortak yanları metal olmalarıdır. Metallerin temel özelliği sert, esnekliği olmayan ve soğuk maddeler olmalarıdır. Bu açıdan şair, metalleri sistemle özdeşleştirirken sert yapılarıyla sistemin bireyler üzerindeki şiddet tehdidini; soğuk olmalarıyla da sistemin hissiz ve insaniyetten uzak olmasına işaret etmiştir. “Tırnaklarını yiyor bakır bir/ Dudak ona yaklaşınca;” ifadesi sistem tarafından psikolojik